Den Haag is de enige stad in Nederland die zich met recht hofstad mag noemen, en dat al meer dan 700 jaar. De geschiedenis van Den Haag als hofstad begint in de 13de eeuw wanneer de graven van Holland zich hier vestigen en een paleis laten bouwen: de Ridderzaal op het Binnenhof. Direct daarnaast laten zij de Hofvijver aanleggen.

Ook nadat in 1581 de laatste graaf, Filips II van Spanje, is afgezworen en Holland onderdeel wordt van de Republiek der Verenigde Nederlanden, blijft Den Haag hofstad. De stadhouders uit het Huis van Oranje-Nassau krijgen hun eigen vertrekken op het Binnenhof, maar laten ook paleizen bouwen even buiten Den Haag: Huis Honselaarsdijk, Huis ter Nieuburch en Huis ten Bosch. Den Haag kent onder de Oranjes een bloeiende hofcultuur.

Wanneer Nederland in 1813-1815 na de Franse overheersing een koninkrijk wordt, vestigt koning Willem I zich in Den Haag. Sindsdien is de stad bijna onafgebroken de residentie van de regerend vorst geweest.