Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog heeft diepe sporen nagelaten in Den Haag. De joodse bevolking werd gedeporteerd. De stad werd gebombardeerd, woningen werden gesloopt en in het laatste oorlogsjaar raakte de hofstad volledig in verval.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog had de ligging van Den Haag dramatische gevolgen. De stad aan zee werd onderdeel van de Duitse kustverdediging: de Atlantikwall. Behalve een reeks van betonnen bunkers werd een brede tankgracht gegraven, dwars door woonwijken heen. Duizenden mensen moesten hun huis uit. Op de kaart van 1945 is de verdedigingslinie met een zwarte stippellijn aangegeven. Als je de kaart van 1945 vergelijkt met die van 1957 zijn de gevolgen goed te zien.

Een inktzwarte bladzijde in de geschiedenis van de stad is de vervolging van joden. Voor de oorlog was er een grote joodse gemeenschap van ongeveer 17.000 joden in Den Haag. Ruim 14.000 van hen werden gedeporteerd. Ongeveer 10.700 Haagse joden, waaronder 1700 kinderen zijn in concentratiekampen vermoord.

Tweede Wereldoorlog

1989 – Bezemstraat

Bezemstraat
Sluiten

Van 1922 tot 1951 O.L.S. Bezemstraat. Van 1951 - 1983 is dit de K. ter Laanschool in de Bezemstraat. Foto uit 1989 Dienst Stedelijke Ontwikkeling, collectie Haags Gemeentearchief

In 1922 kwam er midden in de Joodse buurt een nieuwe lagere school. Op deze school werden niet alleen gewone lessen gegeven, de kinderen kregen ook Joods godsdienstonderwijs, onder schooltijd. Op zaterdag en op de Joodse feestdagen hoefden de Joodse kinderen niet naar school.

Op 25 augustus 1941 bepaalde de Duitse bezetter dat Joodse leerlingen vanaf september 1941 niet meer naar gewone scholen mochten gaan. Den Haag moest voor hen afzonderlijke scholen oprichten. Jonge joodse kinderen mochten alleen nog maar naar de schoolgebouwen aan de Bezemstraat 1-3 of naar de school aan de Duinstraat 10 in Scheveningen. Alle lagere schoolkinderen moesten van de Duitsers vanaf 1 december 1942 naar de school in de Bezemstraat.

Elke week zagen de Joodse kinderen hun klas kleiner worden, omdat er steeds weer kinderen onderdoken of thuis werden opgehaald en via kamp Westerbork in Drenthe naar vernietigingskampen zoals Sobibór en Auschwitz in Polen afgevoerd werden. In totaal hebben 2061 Joodse kinderen uit Den Haag de kampen niet overleefd.

Op 23 april 1943 bepaalde de Duitse bezetter dat er geen Joden meer in Den Haag mochten wonen. Hierna hielden de Joodse scholen in de Bezemstraat en de Fischerstraat op te bestaan.

Bekijk in Streetview

Ook op deze locatie

Delen

Gerelateerde locaties

Haagse kaart

Hier ontdekt u de groei van Den Haag door de eeuwen heen. Daarmee krijgt u inzicht in 6000 jaar Haagse geschiedenis; van de prehistorie, het ontstaan van het Binnenhof tot nu.

In de kaart vindt u de historische collecties van de stad. Per tijdvak of per thema maakt u kennis met bijzondere voorwerpen, schilderijen, archeologische vondsten en gebouwen.