Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog heeft diepe sporen nagelaten in Den Haag. De joodse bevolking werd gedeporteerd. De stad werd gebombardeerd, woningen werden gesloopt en in het laatste oorlogsjaar raakte de hofstad volledig in verval.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog had de ligging van Den Haag dramatische gevolgen. De stad aan zee werd onderdeel van de Duitse kustverdediging: de Atlantikwall. Behalve een reeks van betonnen bunkers werd een brede tankgracht gegraven, dwars door woonwijken heen. Duizenden mensen moesten hun huis uit. Op de kaart van 1945 is de verdedigingslinie met een zwarte stippellijn aangegeven. Als je de kaart van 1945 vergelijkt met die van 1957 zijn de gevolgen goed te zien.

Een inktzwarte bladzijde in de geschiedenis van de stad is de vervolging van joden. Voor de oorlog was er een grote joodse gemeenschap van ongeveer 17.000 joden in Den Haag. Ruim 14.000 van hen werden gedeporteerd. Ongeveer 10.700 Haagse joden, waaronder 1700 kinderen zijn in concentratiekampen vermoord.

Tweede Wereldoorlog

1942 – Boekhorststraat 41

Sluiten

Met anti-joodse leuze bekladde winkel in de Boekhorststraat, ca. mei 1942
foto H.A.W. Douwes
collectie Haags Gemeentearchief 

De vervolging van joden was niet alleen het werk van Duitse nazi's. Nederlandse nationaal-socialisten - aanhangers van de NSB of leden van de WA, een paramilitaire organisatie - maakten er werk van om joden te intimideren. Op deze foto is te zien hoe een fietsenwinkel is beklad met een anti-joodse leuze.

Op dit adres woonde een joodse familie De Groot. Op de website www.joodsmonument.nl staan zij vermeld, maar niet van alle bewoners is te achterhalen of zij de oorlog hebben overleefd of niet. Jansje de Groot, geboren 1882 in Den Haag, woonde hier. Zij stierf in Sobibor op 5 maart 1943.

Nu is er nog steeds een fietsenwinkel op dit adres. De vader van de huidige eigenaar kocht de zaak pas in de jaren 1960.

Bekijk in Streetview

Haagse kaart

Hier ontdekt u de groei van Den Haag door de eeuwen heen. Daarmee krijgt u inzicht in 6000 jaar Haagse geschiedenis; van de prehistorie, het ontstaan van het Binnenhof tot nu.

In de kaart vindt u de historische collecties van de stad. Per tijdvak of per thema maakt u kennis met bijzondere voorwerpen, schilderijen, archeologische vondsten en gebouwen.