Tweede Wereldoorlog

De Tweede Wereldoorlog heeft diepe sporen nagelaten in Den Haag. De joodse bevolking werd gedeporteerd. De stad werd gebombardeerd, woningen werden gesloopt en in het laatste oorlogsjaar raakte de hofstad volledig in verval.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog had de ligging van Den Haag dramatische gevolgen. De stad aan zee werd onderdeel van de Duitse kustverdediging: de Atlantikwall. Behalve een reeks van betonnen bunkers werd een brede tankgracht gegraven, dwars door woonwijken heen. Duizenden mensen moesten hun huis uit. Op de kaart van 1945 is de verdedigingslinie met een zwarte stippellijn aangegeven. Als je de kaart van 1945 vergelijkt met die van 1957 zijn de gevolgen goed te zien.

Een inktzwarte bladzijde in de geschiedenis van de stad is de vervolging van joden. Voor de oorlog was er een grote joodse gemeenschap van ongeveer 17.000 joden in Den Haag. Ruim 14.000 van hen werden gedeporteerd. Ongeveer 10.700 Haagse joden, waaronder 1700 kinderen zijn in concentratiekampen vermoord.

Tweede Wereldoorlog

1950 – Fischerstraat

Sluiten

Het voormalige Joods Lyceum in de Fischerstraat wordt in 1950 omgedoopt tot Prinses Beatrixschool. 1950, foto Friezer, collectie Haags Gemeentearchief

In 1941 bepaalde de Duitse bezetter dat joodse kinderen niet meer in een klas met niet-joodse kinderen mochten zitten. Jonge joodse kinderen mochten vanaf september 1941 alleen nog maar naar de schoolgebouwen aan de Bezemstraat 1-3 of de Duinstraat 10 in Scheveningen.

De oudere joodse jongens en meisjes mochten alleen nog maar naar het Joods Lyceum in de Fischerstraat 135.

Het was voor sommige kinderen moeilijk de school te bereiken. Joodse kinderen mochten niet meer de tram gebruiken. Zij moesten vanuit heel Den Haag en vanuit Rijswijk fietsen of lopen naar hun school. In 1942 moesten alle joden hun fietsen inleveren. De kinderen konden alleen nog maar lopend naar school.

Bekijk in Streetview

Haagse kaart

Hier ontdekt u de groei van Den Haag door de eeuwen heen. Daarmee krijgt u inzicht in 6000 jaar Haagse geschiedenis; van de prehistorie, het ontstaan van het Binnenhof tot nu.

In de kaart vindt u de historische collecties van de stad. Per tijdvak of per thema maakt u kennis met bijzondere voorwerpen, schilderijen, archeologische vondsten en gebouwen.