Hofstad

Den Haag is de enige stad in Nederland die zich met recht hofstad mag noemen, en dat al meer dan 700 jaar. De geschiedenis van Den Haag als hofstad begint in de 13de eeuw wanneer de graven van Holland zich hier vestigen en een paleis laten bouwen: de Ridderzaal op het Binnenhof. Direct daarnaast laten zij de Hofvijver aanleggen.

Ook nadat in 1581 de laatste graaf, Filips II van Spanje, is afgezworen en Holland onderdeel wordt van de Republiek der Verenigde Nederlanden, blijft Den Haag hofstad. De stadhouders uit het Huis van Oranje-Nassau krijgen hun eigen vertrekken op het Binnenhof, maar laten ook paleizen bouwen even buiten Den Haag: Huis Honselaarsdijk, Huis ter Nieuburch en Huis ten Bosch. Den Haag kent onder de Oranjes een bloeiende hofcultuur.

Wanneer Nederland in 1813-1815 na de Franse overheersing een koninkrijk wordt, vestigt koning Willem I zich in Den Haag. Sindsdien is de stad bijna onafgebroken de residentie van de regerend vorst geweest.

Hofstad

1786 – Binnenhof

Sluiten

De afgevaardigden van Dordrecht worden in hun koets tegengehouden op het Binnenhof in Den Haag op 17 maart 1786
B.J. van Hove, ca. 1848
collectie Haags Historisch Museum

In de 18de eeuw waait de geest van de Franse revolutie ook over naar Nederland. Hier zijn het de Patriotten die zich verzetten tegen het oude regime, waaronder ook de stadhouder valt. Zij maken het prins Willem V en zijn gezin steeds lastiger, zodat deze het Haagse Binnenhof tijdelijk verruilt voor Nijmegen. De Staten van Holland besluiten intussen dat het oude voorrecht van de stadhouder om exclusief gebruik te mogen maken van de Stadhouderspoort (tussen Buiten- en Binnenhof) is vervallen en dat voortaan ook Statenleden van die poort gebruik mogen maken. Als twee afgevaardigden van Dordrecht inderdaad proberen om met hun koets door de Stadhouderspoort te rijden, worden zij door woedende Oranje-aanhangers tegengehouden. De man die de paarden daadwerkelijk weet te stoppen, wordt opgepakt en veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf.
 

Bekijk in Streetview

Haagse kaart

Hier ontdekt u de groei van Den Haag door de eeuwen heen. Daarmee krijgt u inzicht in 6000 jaar Haagse geschiedenis; van de prehistorie, het ontstaan van het Binnenhof tot nu.

In de kaart vindt u de historische collecties van de stad. Per tijdvak of per thema maakt u kennis met bijzondere voorwerpen, schilderijen, archeologische vondsten en gebouwen.